Wiele regionów Polski może poszczycić się pięknymi i bogatymi tradycjami ludowymi. W przedszkolach wracamy do nich głównie w okresie świątecznym, a szkoda ,bo coraz więcej tradycji zostaje zapomnianych – znikają więc bezpowrotnie. Myślę, że warto o nich pamiętać, pielęgnować, kontynuować, głównie dlatego, że polski folklor ludowy, wraz ze swoimi zwyczajami, obrzędami, tańcem i przyśpiewką, przemawia do dziecięcej wyobraźni. My, pedagodzy, wiemy najlepiej, że nic tak nie uczy "polskości" jak poznawanie jej historii, tradycji i obrzędów. Taki barwny, bogaty i ważny jest czas Wielkanocy, o którym Maria Konopnicka w wierszu pt. "Jak to będzie" pisała:
(fragment) Jutro będzie Wielkanoc, babki w piec już wsadzone, gotują się kiełbasy i mieć będziemy święcone! Najpierw obrus bielutki mama na stół położy na nim stanie pośrodku ten baranek Boży.
Jajkiem będziemy się dzielić wszyscy w domu z kolei, życzyć sobie pociechy, życzyć sobie nadziei. Potem będą mazurki, właśnie robi je mama. A rodzynki, migdały - obieram ja sama.
A na boku stać będzie w kubku woda święcona. I kropidło z wstążeczką od sąsiada Szymona.
Z rana przyjdzie ksiądz proboszcz i poświęci stół cały. Domek także pokropi, by się dzieci chowały.
Chociażby na podstawie tego wiersza widać, jak różnorodna obyczajowość narastała wokół Wielkanocy i ta wynikająca z chrześcijaństwa, i ta z tradycji ludowych. Przedszkole, w którym pracuję, cieszy się uznaniem dzieci i rodziców. Dzieje się to za przyczyną współpracy przedszkola z domem rodzinnym naszych wychowanków. W jednym z ubiegłych lat postanowiłam zorganizować Wielkanoc w przedszkolu. Przecież każda forma spotkania się z rodzicami jest dobra, a szczególnie pora Świąt Wielkanocnych, podczas których siadamy do stołu, dzielimy się jajkiem, jednoczymy się ze sobą. Dlaczego ma się nie zjednoczyć " rodzina przedszkolna": dzieci, rodzice i personel? Organizując to spotkanie wiedziałam, że choć przez chwilę nią będziemy. Bardzo pomogła mi w tym " trójka klasowa", która zajęła się zorganizowaniem poczęstunku. Teraz z perspektywy mogę ocenić, że uroczystość pomogła mi w zaszczepieniu dzieciom przywiązania do tradycji i zachęciła nas do szukania różnorodnych form pracy, mających na celu zapoznanie ich z kulturą własnego narodu. Kontakty z tradycją i obyczajami nie rodzą się z dnia na dzień, trzeba je pomału zaszczepiać i pielęgnować, jak najpiękniejszą roślinę, która jeśli o niej zapomnisz, to szybko więdnie i ginie. Dlatego, jeśli my, nauczycielki zaszczepimy choć małe ziarenko, przywiązania do swego miasta, kraju i tradycji, to zostanie na pewno przeniesione w przyszłości przez dzieci do ich własnych domów.
Scenariusz Uroczystości dla rodziców z okazji Świąt Wielkanocnych
Grupa sześciolatków
- Marsz przy akompaniamencie pianina – cała grupa.
- Powitanie:
Witajcie nam goście wspaniali, w ten wielkanocny czas. Bo dziś tu zaśpiewamy i zatańczymy Wam Alleluja, Alleluja. Wielka radość w sercach płynie . Spotkaliśmy się dzisiaj tutaj, jak w prawdziwej rodzinie.
- Taniec ludowy " Grozik" w wykonaniu całej grupy.
- Recytacja wiersza Cz. Janczarskiego pt. " Pocztówka Wielkanocna" ( troje dzieci):
Przyszła Wiosna, dobra Wiosna. A z nią pora Wielkanocna. Przy tych słowach wchodzi dziecko w stroju " Wiosny" i trzyma koszyczek z symbolami Świąt Wielkanocnych. Podchodzi do stolika nakrytego świątecznym obrusem. Błyśnij słonko, dmuchaj wietrze. W naszych sercach tak świątecznie. Tak radośnie i beztrosko. Jak to bywa tylko Wiosną.
- Piosenka pt." Witaj wiosenko" – śpiewa cała grupa. Wybrany chłopiec podchodzi do " Wiosny" i zaprasza ją do tańca. Chłopczyk z " Wiosną" tańczą w rytm śpiewanej przez dzieci piosenki.
Wiosna: Jestem Wiosna, zielona Wiosna. Kiedy nadchodzę, to świąteczne dary w koszyku przynoszę.
Po kolei ustawia na stoliku: To jest zając, tu palemka, tu kurczaczek z barankiem mieszka. A na końcu pisaneczki: białe, żółte, malowane na talerzu układane, te dary świąteczne dziś tu przynoszę. I bajeczkę o nich dziś Wam opowiem. Oto zając, smutny zając.
Zając: - bo kłopot mam wielki, siedzę tutaj na polanie i nie wiem co powiem mamie. Śpiewa piosenkę pt. " Zając malowany"
- Wierszy pt. " Pisaneczka" – jedno dziecko puka w pisankę i recytując otwiera ją:
Puk, puk pisaneczko, co tam kryjesz w środeczku?
Kurczak: - jestem żółty, mały, puszysty I z jajka się wykluwam. Czy już wiecie, kto ja jestem ( wchodzi dziecko przebrane za kurczaka): Wszystkie dzieci: Tak , ty jesteś kurczak.
- Piosenka pt. " Kurczątka".
- Wiersz o śmingusie - dyngusie
W Wielkanocne święta jest tradycja stara, by w drugi dzień świąt dyngusa odprawiać. Oblać kogoś w dyngus sprawić mu uciechę, jeżeli oblany przyjmie to ze śmiechem. ( Chłopcy troszeczkę pryskają śmingusówką w stronę rodziców).
- Piosenka pt. " Idziemy tu po dyngusie" ) śpiewa dziecko w stroju ludowym).
- Wiersz R. Przymusa pt. " Wielkanoc" recytuje cała grupa.
Na stole pisanki tęczą malowane. Wśród zieleni trawy cukrowy baranek. Bazie w wazoniku, ciasto i wędliny. Wielkanoc i wielkie spotkanie rodziny.
- Piosenka pt. " Pisanki".
- Zakończenie
Zając: Witajcie, maluchy kochane, tak odświętnie dziś ubrane. Witam też drogich gości w to święto radości. Wczoraj listonosz przyniósł mi ten list. Czy to wy pisaliście? I mnie tu zaprosiliście? Słyszałem, że o Wielkanocnym Święcie mówiliście tu zawzięcie. Chciałbym i ja złożyć wam życzenia zdrowia, szczęścia, spełnienia marzeń. A więc czary – mary, kampus – rympus. Niechaj będzie śmingus – dyngus. Pamiętajcie, nie lejemy kubeczkami, ale małymi śmingusówkami. A teraz, w związku z Wielkanocnymi Świętami, obdaruję Was zajączkowymi prezentami. Kto chce prezent dostać musi pięknie w rzędzie stać. ( Zając rozdaje " jajka niespodzianki"). A teraz szeregiem, gęsiego pójdziemy do stołu pięknie nakrytego, aby razem z rodzicami radować się Wielkanocnymi Świętami.
( Po wspólnym z rodzicami spożyciu poczęstunku, Zając żegna się z dziećmi). Dziękuję Wam już, kochani, ale muszę rozstać się z Wami. Bo czekają na mnie chłopcy i dziewczynki, abym dał im upominki. Do zobaczenia w przyszłym roku, choć mi łza się kręci w oku. Literatura:
U. Smoczyńska –Nachtman: Kalendarz muzyczny w przedszkolu. WSiP, Warszawa 1978. U. Smoczyska-Nachtman: Muzyka dla dzieci. WSiP, Warszawa 1992. D. Malko: Metodyka wychowania muzycznego w przedszkolu. WSiP, Warszawa 1990. Wolfgang Buschman, Volker Pfuller ( przek. R. M. Groński): Zajączek robi zakupy. Nasza księgarnia , Warszawa 1989. H. Kruk: Wybór literatury do zajęć i zabaw w przedszkolu. WSiP, Warszawa 1980. H. Małkowska-Zegadło: Podręcznik do języka polskiego, klasa 3, semestr 2 . Wyd. " Juka", Łódź, 1994. Opracowała : Wiesława Wojciechowska nauczycielka z Publicznego Przedszkola w Sulmierzycach |